Í tilefni þess að nú styttist í hálfleik, þá er ágætt að hripa niður nokkur orð og fara yfir tölurnar, verkefnin og allt þar á milli. Þegar ég skrifa hálfleikur, þá á ég að sjálfsögðu við þá staðreynd að nú um miðjan maí eru liðin tvö ár síðan kjörtímabilið hófst og þar með verður það hálfnað. Ég að vísu tek þessum hálfleik af meiri alvöru en aðrir bæjarfulltrúar, þar sem mér hefur borið gæfa til þess að ganga með mitt þriðja barn sem er væntanlegt í heiminn nú í maí. Ég mun því skila inn treyjunni í nokkra mánuði, fá inn öflugan varamann og mæta svo aftur klár í slaginn. Inn á mætir vanur maður, Þórður Guðjónsson, sem hefur síðastliðinn ár gegnt hlutverki bæjarfulltrúa og varabæjarfulltrúa svo við erum að tala um reynslu. Ég kvíði engu með gott fólk í brúnni en ég skal samt alveg viðurkenna að það er erfitt að stíga til hliðar.
Fjölbreytt og krefjandi verkefni
Árið í fyrra og árið í ár verða stærstu framkvæmdaár í sögu Akurnesinga. Vel hefur gengið að hefja gatnagerð í nýskipulögðum hverfum og sem betur fer er áhugi byggingaraðila til staðar og í sameiningu höldum við áfram að fjölga hér heimilum og samfélagið stækkar. Þessar nýframkvæmdir í gatnagerð á árinu 2023 tryggja verulegt lóðaframboð á næstu árum og Akraneskaupstaður verður í góðum færum til að svara eftirspurn eftir byggingarlóðum og fjölgun íbúða- og atvinnuhúsnæðis.
Við höfum síðastliðin tvö ár staðið í meiriháttar endurbótum, bæði í skipulögðum verkefnum en eins ófyrirséðum verkefnum eins og einu stykki íþróttamannvirki sem við neyddumst til að loka síðastliðið haust vegna loftgæðavandamála. Endurbætur á Brekkubæjarskóla eru í fullum gangi, þar sem fyrsta hæð skólans verður að mestu leyti endurnýjuð. Þá standa einnig yfir framkvæmdir við endurbætur á C álmu Grundaskóla. Samhliða þessum endurbótum á báðum okkar grunnskólastofnunum rís glænýtt íþróttamannvirki óðum við Jaðarsbakka en nú er uppsteypu lokið og nú er í gangi innri frágangur og lóðaframkvæmdir, ásamt undirbúningi að kaupum á lausum búnaði.
Á þessu ári ætlum við að bjóða út byggingarrétt á Dalbraut 8. Í húsinu er reiknað með að verði 43 íbúðir fyrir ofan fyrstu hæð þess. Á fyrstu hæðinni er reiknað með Samfélagsmiðstöð sem mun hýsa starfsemi Fjöliðjunnar (hæfingarhluti), Þorpsins og Hver Starfsendurhæfingarmiðstöðvar. Það er okkar einlæga trú að uppbygging Samfélagsmiðstöðvar verði til framtíðar framfaraspor í þjónustu Akraneskaupstaðar sem og fyrir samfélagið í heild sinni þar sem hugsjónin um samfélag fyrir öll verði að veruleika. Þá mun uppbygging á nýjum íbúðakjarna með 6 íbúðum einnig hefjast á árinu.
Gatnaviðgerðir eru fyrirhugaðar við Kalmansvelli ásamt því sem stefnt er að klára hönnun vegna breytinga á Kirkjubraut (milli Stillholts og Merkigerðis). Ný gatnagerð verður fram haldið í Flóahverfi og Skógarhverfi auk þess sem byrjað verður á frekari gatnagerð við Sementsreit. Nýframkvæmdir vegna gangstétta munu halda áfram í Skógahverfi í takt við uppbyggingu hverfisins.
Fyrirhuguð er áframhaldandi sókn í atvinnuuppbyggingu í samstarfi við þróunarfélögin á Breið og Grundartanga í formi frekari styrkingar rannsókna- og nýsköpunarstarfsemi sem félögin styðja þétt við. Jafnframt er fyrirhuguð uppbygging græns iðngarðs með hringrásarhugsun á Grundartanga, en Þróunarfélagið á Grundartanga og fyrirtæki á svæðinu hafa undirritað viljayfirlýsingu þess efnis. Verið er að skipuleggja Jaðarsbakkasvæðið þar sem stefnan er að rísi hótel, baðlón og heilsulind, en þetta verkefni hefur verið unnið í samstarfi við ÍA, KFÍA og Ísold Fasteignafélag ehf. Stefnt er að því að stofna miðlæga einingu fyrir Græna iðngarða í Flóahverfi, t.d. í formi klasafélags, sem mun leiða verkefni sem tengjast sameiginlegum rekstri fyrirtækja í iðngörðunum.
Kjarasamningar og fjölskylduvænt samfélag
Bæjarstjórn gaf það út rétt eftir síðustu jól að Akraneskaupstaður myndi ekki láta sitt eftir liggja ef samið yrði á grundvelli þjóðarsáttar sem kom svo á daginn. Þetta raungerði bæjarstjórn á þarsíðasta fundi sínum með lækkun tiltekinna gjaldskráa vegna barnafjölskyldna og tekur sú lækkun gildi 1. maí næstkomandi. Þá blasir við okkur verkefni í haust að raungera gjaldfrjálsar máltíðir í grunnskólunum okkar. Við erum meðvituð um hversu miklu máli það skiptir okkur að ná niður mikilli verðbólgu og háu vaxtastigi sem komið hefur hart niður á sveitarfélögum, heimilum og fyrirtækjum. Það verður samt að nefna að undangengin ár hefur bæjarstjórn Akraness lagt áherslu á að stilla gjaldskrárhækkunum í hóf, enda hafa gjaldskrár bæjarins hlutfallslega lækkað og hækkuðu t.d. ekki í fyrra barnafjölskyldum til heilla.
Talandi um barnafjölskyldur þá hefur áhersla okkar verið á að hér sé gott að ala upp börn og eigum við þar mikið að þakka leikskólunum okkar og grunnskólunum þar sem fram fer gífurlega faglegt og gott starf sem við megum öll vera stolt af. Um miðjan mars fór fram innritun í leikskóla á Akranesi fyrir starfsárið 2024-2025. Foreldrum barna fædd til og með 30. júní 2023 gafst færi á að sækja um fyrir börn sín og hefur þeim nú verið úthlutað leikskólaplássi fyrir næsta skólaár. Fyrirséð er umtalsverð og áframhaldandi fjölgun íbúa í bæjarfélaginu. 107 börn útskrifast úr leikskólum Akraneskaupstaðar í vor og miðað við uppgefin innritunaraldur má áætla að um 127 börn fái leikskólapláss í haust.
Til að mæta fjölgun leikskólabarna hefur bæjarráð fallist á að ráðist verði í byggingu tveggja lausra leikskóladeilda. Er það mat skóla- og frístundaráðs eftir samráð við leikskólastjóra að heppilegast sé að fjölga deildum við leikskólann Teigasel. Þannig tekst að jafna fjölda leikskólaplássa í leikskólum bæjarins og koma betur til móts við óskir foreldra. Teigasel verður þá 5 deilda leikskóli, sem gefur aukin tækifæri í skipulagi og samsetningu barnahópa leikskólanna.
Við tókum einnig upp svokallaða skráningardaga, til að koma til móts við betri vinnutíma starfsmanna leikskólanna. Það gerðum við með því að eyrnamerkja ákveðna daga í kringum vetrarfrí, jólafrí, páskafrí og aðra rauða daga sem skráningardaga en ef foreldrar leikskólabarna voru tilbúin að skuldbinda sig til að hafa börnin í fríi þessa daga þá varð desembermánuður gjaldfrjáls. Það sem er lykilatriði hér er að fyrir foreldra sem ekki áttu kost á að nýta skráningardaga þá skertist þjónustan ekkert. Óhætt er að segja að vel hafi verið tekið í þetta en rétt tæplega 70% foreldra leikskólabarna skráðu barnið sitt í frí á skráningardögum.
Þá var glænýtt verkefni prófað í fyrra, undir yfirskriftinni Okkar Akranes um „opin græn svæði“ þar sem íbúum gafst kostur á að kjósa um verkefni fyrir bæinn að ráðast í og hlaut hugmyndin Ævintýragarður á Merkurtúni – hönnun, flest atkvæði í kosningu íbúa. Framkvæmdaáætlunin var þannig að Ævintýragarður á Merkurtúni var settur í hönnun. Fengnar voru þrjár frambærilegar hönnunarstofur til að setja fram tillögur og eða frumhönnun. Allar fengu þær sömu punkta sem upplag fyrir verkefnið. Til stendur nú að útbúa fjölnota leikvöll og sameina um leið nokkrar tillögur sem bárust, eins og leiksvæði fyrir allan aldur, leiktæki með aðgengi fyrir alla, ungbarnasvæði, sparkvöll og þúfnahopp. Uppsetning og frágangur verður framkvæmdur á næstu tveimur árum.
Fyrsta íþróttasveitarfélagið og bær sem virkar fyrir fólkið
Við undirrituðum í desember viljayfirlýsingu þess efnis að bærinn verði fyrsta íþróttasveitarfélagið á landinu. Með yfirlýsingunni vorum við fyrst og fremst að lýsa yfir vilja til að halda áfram að byggja ofan á þær styrku stoðir sem fyrir eru í bæjarfélaginu og setja íþróttir barna- og ungmenna og uppbyggingu þeirra ásamt afreksíþróttum á oddinn. Við erum þegar frumkvöðlasveitarfélag í innleiðingu á lögum um farsæld barna og inn í þá vinnu tengir sveitarfélagið íþróttir og er viljayfirlýsingin ákveðið framhald á þeirri vinnu. Samhliða þessu tókum við í gildi nýtt stöðugildi í desember og vinnum að nýju verkefni sem heitir Farsæl frístund. Það verkefni byggir á því að öll börn með stuðning fá líka þann stuðning sem þau þurfa í frístundir með áherslu á hreyfingu.
Fyrir kosningarnar 2022 skrifaði ég grein um bæ fyrir fólkið, en mér fannst mikilvægt að í öllum ákvörðunum höfum við í huga hvað hentar okkar íbúum, á hvaða tíma vilja þau nýta þjónustu sveitarfélagins og svo framvegis. Hér er brot úr þeirri grein:
„Hvernig getum við heimfært þessa hugmyndafræði (um bæ sem virkar fyrir fólkið) hér? Tökum eitt dæmi; sundlaugarnar okkar. Þær eru í eigu sveitarfélagins og notendur þeirra eru íbúar bæjarins, sem og ferðamenn auðvitað líka. Þegar kemur að því að ákveða hvenær þær eiga að vera opnar, er ekki eðlilegt að við byggjum slíkar ákvarðanir á samtali við notendur? Bjarnalaug, sem dæmi – upphituð innilaug sem í dag er opin yfir vetrartímann í örfáar klukkustundir fyrir almenning. Annað dæmi sem ég er viss um að margir tengja við er opnunartími endurvinnslustöðvarinnar. Hér á Akranesi sækja margir sína atvinnu út fyrir bæjarmörkin og ég hef átt ófá samtöl við fólk sem þarf hreinlega að taka sér frí í vinnu til að geta farið með hluti sem falla til meðal annars við framkvæmdir eða tiltekt. Þar er einnig lokað á rauðum dögum. En það að auka þjónustuna, þýðir það ekki bara aukinn kostnaður? Ég verð seint talsmaður þess að auka kostnað hins opinbera en það að aðlaga þjónustuna að þörfum íbúa þarf ekki endilega að þýða hærri útgjöld af hálfu bæjarins. Okkar hlutverk ætti nefnilega að vera það að vera með þjónustuna til staðar þegar íbúarnir okkar, notendurnir vilja nýta þjónustuna. Þannig virkar bær fyrir fólk, en ekki öfugt.“
Það er reglulega gaman að segja frá því að frá árinu 2022 höfum við stóraukið opnunartíma í sundlaugunum okkar, sér í lagi Bjarnalaug sem er nú opin á laugardögum og sunnudögum yfir vetrartímann frá 10:00-15:00, þá lengdum við nýverið opnunartímann í Jaðarsbakkalaug til klukkan 22:00 á kvöldin í stað 21:00. Mín tilfinning þegar ég byrjaði að starfa fyrir bæjarbúa var smávegis sú að opnunartími Guðlaugar væri alls ekki nógu fyrirsjáanlegur eða reglulegur og kom það á daginn í samtali við aðila sem sérhæfa sig í skipulagningu á þjónustu fyrir ferðamenn. Þá hlakka ég til að kynna fyrir bæjarbúum hvernig opnunartími í endurvinnslustöðinni okkar Gámu verður eftir nýafstaðið útboð. Þá var opnunartíma Byggðasafnsins breytt með þeim hætti að nú er opið á laugardögum frá kl. 13-17 yfir vetrartímann í kjölfar opnunar nýrrar grunnsýningar en opnað fyrir hópa eftir samkomulagi á öðrum tímum. En hvernig gerum við þetta? Aukum við bara kostnað sveitarfélagsins? Nei, það er einnig gaman að segja frá því að þetta er gert með hagræðingu. Það vakti mikla athygli í byrjun árs þegar við hækkuðum gjaldskrána í Guðlaugu svo um munaði. Í upphafi var frítt í laugina og svo var tekinn fimmhundruðkall fyrir skiptið í nokkur ár. Svo líður tíminn og það eru gerðar meiri kröfur um alls konar, svo verður að vera eftirlit og ýmis annar kostnaður fellur til. Þegar rekstrarkostnaður er 33 milljónir og innkoman er 8,9 milljónir þá töldum við einfaldlega rétt að stoppa þennan leka. Við vorum einfaldlega á þeim stað að gestir Guðlaugar undanfarin ár voru að greiða 250 krónur af hverjum 1.000 krónum sem það kostar sveitarfélagið að reka laugina. Það einfaldlega gengur ekki að greiða svo mikið með lauginni, sem að sjálfsögðu fellur ekki undir grunnþjónustu sveitarfélagsins. Samhliða gjaldskrárbreytingunni er nú innifalið í miðaverði aðgangur að laugum bæjarins þar sem eru böð og heitir pottar og sána og allt slíkt. Þannig að þetta er líka veruleg þjónustubreyting.
Í staðinn hefur okkur tekist að hafa Guðlaugu meira og minna opna upp á hvern einasta dag og ég mæli með að áhugasamir kynni sér Páskaopnun lauganna okkar þriggja í ár samanborið við fyrri ár. Þarna hefur átt sér stað töluverð breyting í takti við hugmyndafræðina um bæ sem virkar fyrir fólkið, en ekki öfugt. Ef við horfum svo á fyrstu þrjá mánuði ársins eftir að breytingin tók gildi þá sjáum við að ásókn í laugina hefur aukist töluvert eða um 24%. Hér eru sóknarfæri á fleiri stöðum svo það sé sagt.
Heildarstefna Akraneskaupstaðar og ný stefna í öldrunarþjónustu
Við kláruðum fyrr á þessu ári heildarstefnu Akraneskaupstaðar fyrir árin 2024 til 2030 sem er ætlað að auka farsæld íbúa og fyrirtækja á Akranesi í víðum skilningi, styðja við betri árangur í rekstri sveitarfélagsins og miðla skýrri framtíðarsýn sveitarfélagsins yfir tímabilið til íbúa, starfsmanna og annarra hlutaðeigandi. Heildarstefna Akraneskaupstaðar er yfirstefna sveitarfélagsins og hún er svo nánar tilgreind í sértækum stefnum, eins og menntastefnu, velferðarstefnu og svo frv. Aðrar stefnur Akraneskaupstaðar skulu byggja á efni hennar og vera í samræmi við þá framtíðarsýn og markmið sem sett eru þar fram. Tilgangur heildarstefnunnar er meðal annars að samstilla ákvarðanir og aðgerðir til að ná ákveðnum markmiðum. Þegar öll leggjast á eitt þá eru meiri líkur á að þau markmið sem sett eru í heildarstefnunni náist og íbúar, fyrirtæki, starfsfólk og aðrir njóti afrakstursins. Með stefnunni er sveitarfélagið að setja fram stefnuáherslur fyrir valda málaflokka sem leggja skal áherslu á frá árinu 2024 til ársins 2030. Undir hverjum málaflokk eru sett fram markmið sem stefnt skal að. Heildarstefna Akraneskaupstaðar horfir m.a. til Heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna og fjárhagslegra markmiða sveitarfélagsins.
Framtíðarsýn Akraneskaupstaðar er að hafa sjálfbærni að leiðarljósi til að tryggja samfélagslega velsæld, stöðugan rekstur og uppbyggingu sveitarfélagsins til framtíðar. Heildarstefna Akraneskaupstaðar byggir á þessari framtíðarsýn en stendur jafnframt á eftirfarandi fimm meginstoðum sem nefnast stefnuáherslur:
<ul>
<li>Fjölbreytt atvinnulíf</li>
<li>Umhverfissátt</li>
<li>Farsælt samfélag</li>
<li>Auðgandi mannlíf og menning</li>
<li>Traustir innviðir og skilvirk þjónusta</li>
</ul>
Þá var einnig samþykkt ný stefna nú í mars í öldrunarþjónustu en með öflugri og samþættri þjónustu ætlar Akraneskaupstaður að tryggja að þörfum eldra fólks á Akranesi sé mætt hvort sem er á heimili fólks eða í öðrum búsetuúrræðum. Hugmyndafræðin sem unnið er eftir er sú að mæta fólki þar sem það er statt, svokölluð „Þjónandi leiðsögn“. Markmiðið er að veita fólki þjónustu eftir þörf hvers og eins. Að fólk hafi val um að fá þjónustu heim eða nýta sér þau úrræði sem í boði eru í sveitarfélaginu. Fjölgun í hópi eldra fólks hjá Akraneskaupstað, sem og á landsvísu, kallar á margvíslegar lausnir á öllum sviðum og betri samþættingu í þjónustu. Ný tækifæri eru svo sem í velferðartækni, tengt farsæld og velferð, sem og í þéttari samvinnu ríkis og sveitarfélaga. Það er stefna Akraneskaupstaðar að þjónusta eldra fólk sem lengst í heimahúsum og bjóða upp á velferðartækni til að styðja við þá stefnu. Með velferðartækni er einstaklingum hjálpað við að bæta lífsgæði sín með því að nýta sér margreyndar lausnir sem allar hafa það markmið að veita aukin tækifæri til þátttöku í samfélaginu.
Hálfleikstölur
Nýbirtur ársreikningur Akraneskaupstaðar fyrir árið 2023 endurspeglar traustan rekstur sveitafélagsins og er viðsnúningur í A hluta hálfur milljarður í plús. Rekstrarniðurstaða sveitarfélagsins samkvæmt ársreikningi A og B hluta var jákvæð um 319,2 millj. kr., en rekstrarniðurstaða A hluta var jákvæð um 475,2 millj. kr. samkvæmt rekstrarreikningi. Eigið fé sveitarfélagsins í árslok 2023 nam 9.795 millj. kr. samkvæmt efnahagsreikningi, en eigið fé A hluta nam 10.050,6 millj. kr. Skuldir sveitafélagsins aukast á milli ára, enda miklar og umfangsmiklar viðhalds- og nýframkvæmdir á árinu. Skuldastaða sveitafélagsins er samt sem áður enn vel innan allra viðmiðunarmarka og er skuldahlutfall um 80%.
Rekstrarumhverfi sveitarfélaga er mjög krefjandi nú á tímum og sveitarfélag í miklum fjárfestingum í hávaxtaumhverfi og verðbólgu, verður að halda vel utan um rekstur sinn. Því mun á árinu áfram verða unnið að ítarlegri greiningu á rekstri bæjarfélagsins og setningu fjárhagsmarkmiða til lengri tíma. Það er eina leiðin til að verja sterka stöðu Akraneskaupstaðar til lengri tíma, til að veita áfram öfluga þjónustu og hafa grunnstoðir okkar sterkar, sem eru velferðarþjónusta og menntun með áherslu á menningu og betra mannlíf. Það væri auðvelt að hafa greinina lengri og af nægu er að taka, en einhvers staðar þarf að setja punktinn.
Að lokum vil ég á persónulegri nótum þakka fyrir fyrri hálfleik. Þakka kollegum mínum í bæjarstjórn, starfsfólki Akraneskaupstaðar og að ógleymdum íbúum bæjarins. Það eru ekkert sérstaklega auðveld eða einföld spor að stíga inn í jafn krefjandi hlutverk og starf bæjarfulltrúa svo ekki sé minnst á formennsku í bæjarráði. Fyrir þessi tækifæri er ég afar þakklát en á sama tíma er ég þakklát fyrir að búa í samfélagi þar sem fæðingarorlof þykir sjálfsagt og það finnst mér dýrmætt og ætla að nýta það vel. Ég mun svo koma til baka í mín hlutverk sem ég hef gefið mig alla í og ég hlakka til þess einnig.
Takk fyrir mig.
&nbsp;
Líf Lárusdóttir
Höf. er oddviti Sjálfstæðisflokksins á Akranesi

medium

large

thumbnail

1536x1536

2048x2048

small

custom-size

Hver er staðan í hálfleik?

Að vera Norðdælingur virðist vera bara nokkuð næs. Við búum við þjóðveg nr 1, umferð allan sólarhringinn, við búum við Norðurá sem er fegurst áa að okkar mati og náttúrufegurðin er allsráðandi. En við í þessum fallega dal, lítið samfélag sem er ólíkt, þ.e.a.s. íbúar/ eigendur jarða höfum mismunandi sýn á ýmislegt en erum þó sammála um ýmislegt.
Í fyrstu skulum við tala um laxeldi í sjó. Að eldislax streymi upp í laxveiðiárnar með tilheyrandi tjóni fyrir lífríkið og þá atvinnustarfsemi sem stunduð er á árbökkunum. Veiðifélag Norðurár er elsta veiðifélag landsins. Vissuð þið það? Í hartnær 100 ár hafa bændur og landeigendur unnið saman að því að nýta þá auðlind sem áin er. Hér hefur verið hlúð að ánni í áranna rás, rannsóknir á lífríki hennar stundaðar, veiðihús byggð og þjónusta í kringum veiðimennskuna bætt frá ári til árs. Allt til þess að þessi fallega og gjöfula á fengi að blómstra. Og hingað sækja veiðimenn ár eftir ár til að veiða – glíma við Norðurárlaxinn, komast á uppáhalds veiðistaðina sína en líka til að njóta friðsældar og fallegs umhverfis. Hvernig eigum við að fara að því að verja árnar okkar fyrir eldislöxum sem nú hópast í árnar til að hrygna? Hvað veldur því að ráðamönnum þjóðarinnar er bara skítsama um villta laxinn? Af hverju er látið eins og atvinnugreinin „laxveiði“ skipti bara engu máli? Skiptir það bara engu máli að stangveiðin skapi 1200 störf, velti tugum milljarða og að 2250 lögbýli hafi af henni beinar tekjur? Hver vill svara því?
Í Norðurárdal var blómlegur búskapur allt fram til 1990 en þá fór hann að hnigna. Undanfarna mánuði/ár hefur verið talsverð umræða um afkomu bænda við hefðbundinn landbúnað. Þar eru hækkanir á aðföngum mest afgerandi og ekki síður launahækkanir sem er kostnaðarauki í rekstri. Bændur um allt land í öllum búgreinum hafa verið að gera hvaðeina sem í þeirra valdi stendur til að hagræða í sínum rekstri en það hefur ekki dugað til þannig að fleiri og fleiri eru að sjá á eftir launum. Það er ekki staða sem getur gengið áfram og engin sanngirni í því. Vaxtahækkanir hafa bitið fast í íslenskan landbúnað sem hefur gengið í gegnum mikla hagræðingu undanfarin ár með tilheyrandi fjárfestingu í starfsaðstöðu og tækjum. Möguleikar fyrir nýliða til að koma inn í greinina eru því vandasamir. Gleymum því ekki að ábyrgðinni er alltaf velt á bændur. Þeir eiga að hagræða í sínum rekstri, framleiða gæðavörur með lágu kolefnisspori, undirgangast auknari kröfur en viðgengst með innflutt matvæli en tryggja fæðuöryggi þjóðarinnar. Stuðningur við greinina er orðinn í skötulíki þar sem veikburða tollvernd og sí-minnkandi stuðningsgreiðslur við greinina duga hvergi til. Á sama tíma ætlar þjóðin greininni stórt hlutverk í að tryggja fæðu- og matvælaöryggi og vera um leið grunnstoð í byggðafestu. Það þarf ekki að tala kjark í íslenska bændur né hafa samúð með þeim. Það þarf hins vegar að skapa þann rekstrargrundvöll fyrir bændur að þeir geti haft laun fyrir vinnu sína og tíma til að sinna eðlilegu fjölskyldulífi.
Þegar maður les um tugmilljarða hagnað bankanna þá spyr maður sig hvort ætli að sé mikilvægara; að telja peninga eða að framleiða mat? Hver ætlar að svara því?
Nú síðan erum við að berjast við vindmyllur hér í dal. Okkur finnst að náttúran eigi ekki málsvara hjá ríkisvaldinu. Hún á ekkert ráðuneyti á sama tíma og hún ætti að eiga stærsta ráðuneytið. Almenningur þarf handahófskennt að verja náttúruna og oftar en ekki heimavöllinn fyrir allskonar sturluðum hugmyndum erlendra stórfyrirtækja. Og enn og aftur komum við að okkar stolti sem er Norðurá; áin hefur verið í á aðra öld á viðkvæmu og náttúru tengdu ferðaþjónustusvæði. Að breyta umhverfi Norðurár í iðnaðarsvæði undir orkuver og nærliggjandi landsvæðum í áhrifasvæði fyrir stóriðju myndi að mati veiðifélagsins og okkar landeigenda stórskaða náttúru tengda atvinnustarfsemi Norðurár og „gjörbylta þeirri upplifun sem við og gestir okkar njóta við þessa einstöku veiðiperlu.“ Slík stóriðja myndi hafa áhrif á náttúru, lífríki, útsýni, ásýnd og orðspor Norðurár. Og hver vill svara fyrir það?
Já, það eru næg verkefnin í Norðurárdalnum þessi misserin.
&nbsp;
Þórhildur Þorsteinsdóttir, bóndi á Brekku

Að vera Norðdælingur

Flestir þurfa að taka fé að láni einhvern tímann á lífsleiðinni. Oftast er tilefnið að menn ráðast í að koma sér þaki yfir höfuðið. Sumir nýta sér þessa fjáruppsprettu í meira mæli en aðrir en nokkuð er um að menn fari flatt á því – í einhverjum tilfellum aðrir en þeir sem til skuldarinnar stofna. Gengið er að ábyrgðarmönnum og skuldin innheimt hjá öðrum en þeim sem lánið tók. Þykir mönnum það mis illt er þannig gjalda annarra skuldir.
Hitt er líka orðið útbreitt að fólk sé skuldsett án þess að gera sér glögga grein fyrir því hvernig komið er. Það á til dæmis við um lántöku sveitarstjórna, ríkisstjórna og í sumum tilvikum félaga sem fólk tilheyrir. Regluverk í kringum slíkar lántökur á Íslandi er ekki gott.
Laxárbrú
Árið 1910 var vígð brú yfir Laxá í Nesjum. Þetta var í sjálfu sér ekki ólíkt öðrum samgöngubótum þessa tíma, framkvæmdin nýstárleg og væntingar fólks til framtíðarinnar miklar og bjartar vonir að vakna. Enn fóru eingöngu hestar og menn um vegi og brýr en margir sáu fyrir sér að senn kæmu járnbrautir til með að renna á sporum um héruð, færri veðjuðu á bílamergðina sem seinna kom. Um þessa Laxárbrú sagði t.d. Benedikt Jónsson verkfræðingur að hann teldi brúna nógu sterka til að bera járnbraut og einn brúarsmiða spáði brúnni langri framtíð, 500 ár skyldi hún duga ef illa væri um hana hirt, annars 1000 ár! Þessi brú var tekin niður árið 1971, þá leysti hana af hólmi steinbrú sem stóð til 1995 er enn önnur brú var byggð sem enn stendur (sjá: Laxa_i_nesjum-grein_profork.pdf (thorbergur.is)).
Hið opinbera
Því nefni ég þetta dæmi að erfitt getur verið að sjá fyrir þróun samgangna og ýmislegs er að almenningi snýr og kostar peninga. Því ættu þeir sem með almannafé sýsla kannski að láta sér duga að leysa þau verkefni sem við blasa með því fé sem til reiðu er og menn eru sammála um að setja í sameiginlega sjóði fremur en að leggjast í miklar lántökur og „uppbyggingu til framtíðar“. Staðreyndin er nefnilega sú að það eru þeir sem nú eru uppi sem veita kjörnum fulltrúum umboð en ekki þeir sem ófæddir eru og koma til með að greiða skuldirnar sem stofnað er til í dag. Eins er mikilvægt að fólk geri sér grein fyrir því að í veröld örra tækniframfara, tískusveiflna og ófyrirséðra atburða af ýmsum toga í heimsmálum stórum og smáum er varasamt að kosta miklu til sinna draumfara. Sérlega ef greitt er af öðrum og öðrum ætlað.
Ef hér væri stjórnarskrá sem eitthvað dygði væru í henni takmarkanir á heimildum framkvæmdavaldsins til að skuldsetja sveitarsjóði og ríkissjóð.
&nbsp;
Finnbogi Rögnvaldsson

Lán

Ég hef boðið mig fram til embættis forseta Íslands. Síðan ég bauð mig fram þann 27. mars síðastliðinn hefur landslagið breyst mikið og mörg þekkt andlit komið fram. Það hefur ekki stöðvað baráttu mína heldur eflt mig í þeirri staðföstu trú að reynsla mín og þekking komi þjóðinni að góðum notum. Það er líka það sem ég heyri þegar ég fer út meðal fólks.
Helgina eftir að ég bauð mig fram fór ég á skíði með fjölskyldunni minni á Akureyri. Þeirri skíðaferð lauk með því að ég flaug í brekkunni og endaði á bráðamóttökunni. Þegar ég lá í brekkunni og beið eftir aðstoð hugsaði ég: „Jæja, er þetta búið? Ég sem er á besta skeiði lífs míns og á svo margt eftir. Nú ligg ég hér eftir að hafa rúllað niður brekkuna korter í kosningabaráttu.“ En með dyggri hjálp fólks í kringum mig hef ég haldið áfram, nokkuð ósködduð. Ég hef því miður ekki haft tök á því að heimsækja allt landið vegna þess að það er erfitt fyrir mig að ferðast enn sem komið er en ég hlakka mikið til að heimsækja landann strax í maí því þá er ég viss um að ég verði orðin góð.
En þetta er svolítið ég í hnotskurn. Ég gefst ekki upp þó að á móti blási heldur stend fast í fæturna og held áfram. Ég veit að ég er ekki þekkt og fræg en hins vegar hef ég allt til brunns að bera sem forseti landsins okkar ætti að hafa. Ég er heiðarleg, traust, opin og glaðlynd. Sem forseti Íslands vil ég fyrst og fremst vera þjónn fólksins. Ég vil tala fyrir verndun íslenskrar tungu, góðri menntun og fyrir bættum hag aldraðra. Ég hef sérþekkingu á réttindum og öryggi einstaklinga á tækniöld, sem aldrei hefur verið mikilvægari en nú. Festa, fagmennska og heiðarleiki eru mín einkunnarorð &#8211; sama hvaða stétt, starf og kyn er um að ræða. Ég hef dug og þor til að standa í fæturna fyrir íslenska þjóð ef á þarf að halda.
Nú biðla ég til ykkar, kæru lesendur, að leyfa rödd minni að heyrast. Að gefa mér tækifæri til að sýna landsmönnum hvað í mér býr. Þú getur mælt með mér á island.is og skoðað vefsíðuna mína, www.helgathorisdottir.is. Facebook-síða framboðsins er <a href="https://www.facebook.com/HelgaThorisdottir2024">https://www.facebook.com/HelgaThorisdottir2024</a>  Hver einustu meðmæli skipta máli!
&nbsp;
Helga Þórisdóttir
Höf. er í framboði til embættis forseta Íslands
&nbsp;

Leyfið rödd minni að heyrast

Sjálfsagt hefur það ekki farið framhjá mörgum íbúum sveitarfélagsins að enn hefur verið reitt til höggs gagnvart dreifðari byggðum samfélagsins okkar. Það er frá því að segja að samfélag Varmalandsskóla er slegið yfir vinnubrögðum meirihluta sveitarstjórnar í Borgarbyggð og hafnar alfarið hvernig vegið er að grunnþjónustunni. Grunnskóli Borgarfjarðar verður laskaður gangi vilji meirihluta í sveitarstjórn eftir.
Þann 14. mars síðastliðinn var boðað til fundar með foreldrum barna á Varmalandi og tilkynnt að unglingastigi skólans yrði ekki kennt þar næsta vetur. Sagt að það væri í skoðun að miðstigið færi jafnframt frá Varmalandi en það þyrfti að skoða það frekar og ekkert yrði ákveðið fyrr en í annarri viku í apríl en málið var í vinnslu hjá fræðslunefnd.
Það gerist síðan viku seinna á fundi Byggðarráðs Borgarbyggðar þann 21. mars sl. að ráðið ákvað að ganga fram hjá fræðslunefnd, fagnefndinni sinni, með ákvörðun í málinu enda var nefndin orðin tvístígandi um fagleg rök flutnings miðstigs frá Varmalandi. Þar með var henni skvísað út í horn eins og óþægu olnbogabarni. Byggðarráð með tveimur atkvæðum tók fram fyrir hendurnar á fræðslunefnd sveitarfélagsins og ákvað á þessum fundi að Varmalandsskóli yrði leikskóli og kennsla á yngsta stigi, 1.-4. bekk færi þar fram. Ákvörðunin tekur strax gildi og kemur til framkvæmda næsta haust.
Þessi dagur, 21. mars, var árshátíðardagur á Varmalandi. Áður en árshátíðin hófst kom sendiboði frá Borgarbyggð með þessi tíðindi til starfsfólks skólans og skólastjóri sendi þau til foreldra sem sammæltust um að láta annarlegar hvatir og vanhugsaða ákvörðun byggðaráðs ekki eyðileggja árshátíðardag barnanna og þeim því ekki sögð tíðindin. En þungur skuggi hvíldi yfir þessum degi sem átti að vera hátíðlegur og skemmtilegur.
Á fjölmennum íbúafundi á Varmalandi 4. apríl voru vinnubrögð framsóknarmanna síðan harðlega gagnrýnd. Meirihluta sveitarstjórnar var boðið á fundinn en forseti sveitarstjórnar hafnaði því boði, það væri ekki um neitt að tala því þau vera búin að taka ákvörðun.
Ég geri miklar athugasemdir við málsmeðferð meirihluta í sveitarstjórn, framsóknarmanna. Það er algjörlega fáheyrt að mál sé keyrt í gegn með þessum hætti og mjög veikt að aðeins tvö atkvæði þurfi til.
Ófagleg vinnubrögð
Kosningaloforð Framsóknarmanna í Borgarbyggð var að nýta kjörtímabilið til að skoða skólamál í héraði heildstætt eða eins og segir í stefnu þeirra um fræðslumál fyrir síðustu kosningar: „Framsókn leggur áherslu á að unnið verði að því að gera raunverulega áætlun um framtíðaruppbyggingu og eða endurbætur skólahúsnæðis“. Ekki er óeðlilegt að álykta að því fylgi jafnframt áætlun um skipan skólamála. Ekki er mér kunnugt um að slíkt samtal hafi átt sér stað við íbúa á svæði Grunnskóla Borgarfjarðar.
Ljóst er að loforð um fagleg vinnubrögð varðandi skólamál hafa verið svikin. Meirihluti sveitarstjórnar hefur búið til sína eigin stefnu (sem hvergi má sjá á pappír), þvert á gefin kosningaloforð og svikið þannig kjósendur sína og íbúa sveitarfélagsins. Sárt er að horfa uppá flokk sem er einn í meirihluta og hefur alla burði til að komast vel frá störfum sínum grafa sína eigin gröf með slíkum hætti. Nær hefði verið hjá flokknum að nýta kjörtímabilið til að ræða við foreldra og íbúa á skólasvæði Grunnskóla Borgarfjarðar og móta stefnu sem sátt og sómi hefði verið að.
Ljóst er að Grunnnskóli Borgarfjarðar kemur laskaður út úr þessu verði þetta að raunveruleika. Ólíklegt má telja annað en að þeir nemendur sem eru á skólasvæði Varmalandsskóla fari frekar í Borgarnes en á Kleppjárnsreyki. Fyrir því eru nokkrar ástæður en nefna má að vegalengdir á þessa tvo staði eru svipaðar og leið foreldranna liggur frekar í Borgarnes. Það er því hægara um að stíla Borgarnesferð á sama dag og sækja þarf barnið eftir íþrótta- eða tómstundastarf og minnka þannig akstur.
Hugmyndir meirihlutans sem kynntar voru á íbúafundi 14. mars ganga hins vegar ekki út á það. Skipta á krökkunum eftir búsetu hvort þau fari eftir skólagönguna á Varmalandi í Borgarnes eða á Kleppjárnsreyki, eftir því hvernig Norðuráin rennur skilst mér. Þannig gætum við lent í því að útfrá búsetu verði 5. bekkur klofinn í sundur, kannski fer einn nemandi í Borgarnesi og níu á Kleppjárnsreyki. Svona lagað er ekki í boði. Ef á að færa bekki frá Varmalandi er það alveg skýrt að taka verður tillit til óska íbúanna. Það er ekki í boði að kljúfa bekkinn niður og dreifa í nærliggjandi skóla nema fyrir því sé vilji barns og foreldra. Og í þeim efnum verður að taka tillit til vegalengda og þess tíma sem nemendur þurfa að vera í skólabíl. Enginn þarf að halda því fram að það sé í lagi að barn sé klukkutíma hvora leið í skóla. Trúlegt er að slíkt komi niður á einbeitingu barna, líðan og námsárangri. Flestir fullorðnir gefast upp á slíkum akstri, en hér á að bjóða börnum upp á aukinn akstur fimm daga vikunnar í tíu ár.
Sérstaða Varmalandsskóla
Varmalandsskóli hefur mikla sérstöðu sem felst í því að honum var falið að taka móti straumi flóttabarna sem flutti hingað á skólasvæðið. Starfsfólk skólans hefur unnið ötult starf við að mæta sem best þörfum þessara barna sem mörg hver hafa þurft að upplifa hluti sem enginn ætti að þurfa að ganga í gegnum. Þau eru mörg hver með hluta af fjölskyldu sinni, hinn hlutinn býr í Úkraínu. Enginn þarf að velkjast í vafa um að þetta sé þeim erfitt. Að komast inn í skóla þar sem er vel haldið utan um þau og þeim hjálpað af stað að stíga sín fyrstu skref í nýju landi er ómetanlegt. Til þess hentar skóli eins og Varmalandsskóli vel og þetta verkefni hefur starfsfólk skólans leyst með sóma. Það starf er nú í uppnámi, reynsla kennara að litlu höfð og kvíði og vanlíðan hellist yfir börn og foreldra.
Það hlýtur að teljast fátítt að slík aðför sé gerð að skóla sem hefur nánast tvöfaldað stærð sína á tveimur árum. Skóli með um 60 börn og rúmlega 30 börn á leikskólaaldri. Ef allt gengur eftir byrja 16 börn í fyrsta bekk í haust. Fyrirætlan meirihlutans er að keyra mið- og unglingastig strax í haust í gámana sem eiga að hýsa skólabörnin í nærliggjandi skólum næsta skólaár – í alvörunni? Er velferð barnanna höfð að leiðarljósi eða eru einhverjar aðrar hvatir að baki?
Úr vörn í sókn
Það gerist lítið í leik þar sem vörn er eina sóknin. Það var einkennilegt að sjá hvað sveitarstjórn var fljót að pakka saman í Bifröst eftir að Háskólinn fór þaðan þrátt fyrir mikla íbúafjölgun þar og gríðarlega eftirspurn eftir húsnæði á staðnum. Sömu sögu er að segja varðandi nágrenni Varmalands en þar hefur barnafólki fjölgað mikið og eftirspurn eftir húsnæði meira en framboðið. Sveitarfélag sem vill vera í sókn á að nýta sér slíkt til uppbyggingar. En sveitarstjórn ákveður að betra sé að pakka saman og draga úr þjónustunni.  Ef sveitarfélagið Borgarbyggð vildi raunverulega vera í sókn myndi það strax fara þess á leit við Leigufélagið Bríeti að kaupa íbúðir á Bifröst til að leigja á sanngjörnu verði þeim nýbúum svæðisins sem eru komnir í vinnu og vilja vera hér áfram í stað þess að horfa uppá þau sligast undan alltof hárri leigu. Sömuleiðis að ganga nú í það verk að auglýsa lóðir á Varmalandi en dráttur á því verki hefur verið óheyrilegur. Þannig myndi sveitarfélagið vera með okkur í að efla byggðina og fá þannig betri nýtingu á þjónustuna sem þarf að veita, auka fjölbreytni mannlífs og auðvelda fyrirtækjum á svæðinu að fá starfsfólk og jafnframt auðvelda þeim aðfluttu sem hér vilja vinna og búa að gera það.
Yfir til þín sveitarstjóri
Á sveitarstjórnarfundi þegar ósköpin voru samþykkt talaðir þú til okkar sem höfum mótmælt málsmeðferð um að við ættum að slíðra sverðin. Meintirðu að við ættum að kyngja óréttlætinu og brosa? Sérðu ekki að það eru sveitarstjórnarmenn sem eru með sverðin á lofti og höggva að okkar samfélagi? Nær hefði verið að stofna til samtals milli íbúa og meirihluta sveitarstjórnar, vinna síðan að sameiginlegri stefnumörkun um framtíð skólanna í dreifbýlinu og skella sér svo í lokakaflann, ákvaðanatökuna sjálfa.
Ákvarðanataka byggð á misskilningi?
Hver eru viðbrögð Framsóknarflokksins í Borgarfirði við ákvarðanatöku sem fer fram með þessum hætti? Hvernig má það vera að sveitarstjórnarfólk telur sig ekki bundið af kosningaloforðum sínum og flokksins? Nú spyr ég mig að því hvort Framsóknarflokkurinn ætli að sætta sig við að sveitarstjórnarfólk í Borgarfirði sigli eftir stefnu meirihlutans þvert á gefin kosningaloforð og án þess að taka samtalið um það við íbúana? Ég vil vita hvaða skilning menn leggja í kosningaloforð og stefnumörkun og fara yfir hvernig sveitarstjórnarmeirihlutinn hefur svikið kjósendur sína hér án þess að hafa þurft að semja við nokkurn annan en sjálfan sig. Eitthvað mikið er að ef sveitarstjórnarfólk telur sig hafa umboð til að fara fram með þeim hætti sem hefur verið gert í sveitarfélaginu okkar.
Það hefur legið fyrir að ákvarðanataka um flutning miðstigs frá Varmalandi hefur ekki stuðning íbúa á svæðinu, ekki stuðning minnihlutans í sveitarstjórn og það sem er kannski undarlegast af öllu – ekki heldur stuðning baklandsins, Framsóknarflokksins. Hvernig má það vera að það er hægt að taka svo stóra ákvörðun án þess að hafa neinn með sér, bara fimm manns sem eru svo vissir um að þeir standi með eina rétta málstaðinn að þeir munda sverðin og höggva? Þessi ákvarðanataka er svo miklu miklu veikari en ég hefði nokkurn tímann trúað.
Til betri vegar
Ég legg nú til við meirihluta sveitarstjórnarmanna að slíðra sverðin, líta um öxl og spá í hvort þetta sé þess virði. Ég held þið hafið ekki áttað ykkur á hvaða afleiðingar þessi ákvarðanataka er að hafa, enda ekki nema von þar sem þið gleymduð að tala við íbúana en á því verður kæran sem verið er að henda í væntanlega byggð, en það er svo sem af nógu öðru að taka. Það er nefnilega ekki hægt að taka slíka ákvörðun án þess að hafa samráð við íbúana alla, ekki nóg að tala bara við nokkra útvalda. Besta sem þið getið gert í stöðunni er að byrja á byrjuninni, bakka strax með ákvörðun um flutning miðstigs frá Varmalandi og hefja samtal um framtíðarskólamál í öllum skólahverfum Borgarbyggðar, án nokkurrar tímapressu.
&nbsp;
Guðrún Sigurjónsdóttir
<img width="600" height="400" class="alignnone size-medium wp-image-77170" src="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-600x400.jpg" alt="" srcset="https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-600x400.jpg 600w, https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-1200x800.jpg 1200w, https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-1536x1024.jpg 1536w, https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-scaled.jpg 2048w, https://umsjon.skessuhorn.is/wp-content/uploads/adsendar-greinar/Pennagrein_Gudrun-Sigurjonsdottir_2-300x200.jpg 300w" sizes="(max-width: 600px) 100vw, 600px" />

Ólíðandi vinnubrögð meirihlutans í sveitarstjórn, framsóknarmanna í Borgarbyggð

Skaginn skartaði sínu fegursta þegar við Björn heimsóttum bæinn á mánudaginn. Vorbirtan var allsráðandi og aðeins farið að glitta í græna gróðurnál. Golan var ansi köld en hjartahlýja heimamanna bætti það margfaldlega upp. Það er svo gefandi að heimsækja byggðalög sem forsetaframbjóðandi. Að vera boðin velkomin á heimili og vinnustaði, fá að hitta fólk á sínum heimavelli og læra um það sem það er að gera. Sjá heiminn frá nýjum sjónarhóli. Við heimsóttum bæði unga sem aldna. Heimsóttum leikskólana Vallarsel, Akrasel, Teigasel og Garðasel og sáum hvað vel er að börnunum búið bæði hið ytra og innra. Þótt húsnæði og aðbúnaður hafi mikið að segja er það starfsfólkið sem mestu skiptir. Það axlar þá ábyrgð að móta þessar litlu manneskjur á svo næmu og viðkvæmu skeiði. Lengi býr að fyrstu gerð. Ég fylltist öryggiskennd að vita af börnunum í svona góðum höndum.
Við heimsóttum líka elstu borgarana á Höfða og litum við hjá FEBAN, félagsstarfi eldri borgara á Akranesi og nágrenni. Þar áttum við skemmtileg samtöl við hreinskiptið og hlýlegt fólk, sem hefur frá mörgu að segja. Ég hefði viljað hafa miklu lengri tíma til að spjalla við það.
Í hádeginu vorum við í suðupotti nýsköpunar, Breiðinni, þar sem Gísli Gíslason tók á móti okkur ásamt góðu fólki. Þvílíkt umhverfi! Þetta er eins og gróðurhús fyrir vaxtarsprota nýrra fyrirtækja og sköpunar. Aðstaðan er til fyrirmyndar, bæði rými þar sem er næði til að vinna og einbeita sér, sameiginleg fundarherbergi sem hægt er að taka frá og opin rými þar sem fólk getur hist, borðað saman og fundið félagsskap. Það er á svona stöðum sem nýjar hugmyndir verða til.
Klukkan sex vorum við svo með opinn fund í Samfylkingarsalnum, þar sem allir voru velkomnir. Þar mynduðust fjörugar samræður.
Ég þakka fyrir allar spurningarnar og hugmyndirnar sem þar komu fram. Það er mér ómetanlegt að fá að heyra hvers þið væntið af forseta Íslands og hvað hægt er að gera í krafti þess embættis til að gera gott land betra.
Við Björn þökkum fyrir þessar góðu móttökur, það var létt yfir fólki og horfum við með hlýju til Akraness og nágrennis.
&nbsp;
Halla Tómasdóttir
Höf. er í framboði til embættis forseta Íslands

Takk fyrir okkur Akranes!

Meðmæli eru frækorn. Við erum að sá og fjárfesta til framtíðar. Við munum enn fremur uppskera eins og við sáum. Ef við sáum þeirri hegðun að frambjóðendur verði að vera þekkt andlit, með reynslu úr pólitík eða opinberri þjónustu – þá uppskerum við eftir því. Umsóknarkröfum ætti þá að breyta til samræmis hið snarasta sem og heiti starfsins. Embætti fyrir útvalda. Embætti fyrir fræga. Embætti fyrir völd og pólitík.
Sé aftur á móti embætti forseta Íslands eina sameiginlega embætti þjóðarinnar er ráðlegt að koma þannig fram við það. 1500 meðmæli eru fræ til framtíðar. Við erum að kenna okkur og börnunum okkar að við eigum öll jöfn tækifæri á Íslandi. Við eigum að sækja til að skapa nýja siði og venjur, vera óhrædd, áræðin, upplitsdjörf og aldrei gefast upp. Taka glaðlega og vel á móti þeim sem standa upp og sækja, hrósa, hvetja og veita framgöngu þeim sem hafa fyrir því. Fram fram aldrei að víkja, fram fram bæði menn og fljóð.
Frægð og frami telst ekki til hæfniþátta ein og sér og alls ekki það sem þarf til að sinna starfi forseta lýðveldisins. Fyrri störf duga skammt – starfið er ólíkt öllum öðrum og með einstakt starfsumhverfi. Það þarf ofgnótt af mennsku til að sinna starfi forseta Íslands. Það þarf opið hjarta, réttsýni, heiðarleika, glaðlyndi og þolgæði. Mannkosti.
Val er vald. Veljum að iðka lýðræði, tjáningarfrelsi og jafnræði með því að breiða út blævæng tækifæranna og hleypa fjölbreyttum röddum að til meðmæla. Fjárfestum í framtíð Íslands &#8211; uppskeran verður gjöful og okkur öllum til gæfu og giftusemi.
Mældu með frambjóðanda sem hefur ekki náð meðmælendafjölda nú þegar og sáðu fræi til framtíðar.
&nbsp;
Sigríður Hrund Pétursdóttir
Höf. er í framboði til embættis forseta Íslands

1500 fræ

Eitt af þeim verkefnum sem kjörnir fulltrúar þurfa að takast á við í sínu starfi er að eiga í samskiptum við hagsmunasamtök af ýmsum toga. Hagsmunasamtök sem oft á tíðum eru stofnuð um stakt málefni og/eða afmarkað verkefni. Eðli málsins samkvæmt verður hagsmunagæsla slíkra samtaka oft einsleit og sjóndeildarhringur frekar þröngur og málflutningur á stundum fyrirferðarmeiri en efni standa til. Því er mjög brýnt að kjörnir fulltrúar víki aldrei frá þeirri skyldu sinni að mæta hverju verkefni með heildarhagsmuni að leiðarljósi. Slíkt er stundum ekki til vinsælda fallið ekki síst hjá þeim sem hafa hvað þrengstan sjóndeildarhringinn.
Móðgunarefni forystunnar
Þessi sannindi komu nokkuð berlega í ljós eftir litla grein er ég skrifaði í síðustu viku um hugmyndir um að breyta Landsbankahúsinu við Akratorg í Ráðhús Akraneskaupstaðar. Forysta Miðbæjarsamtakanna Akratorgs fann grein minni margt til foráttu og það sem hvað mest virtist fara fyrir brjóstið á forystunni var að ég sem kjörinn bæjarfulltrúi skyldi yfir höfuð vera að tjá mig um málið. Notaðar eru kunnar klisjur hagsmunavarða og hjólað í manninn, ekki málefnið. Bæjarfulltrúinn væri með skrifunum að lítilsvirða skoðanir forystunnar, hann er að skamma okkur, hann talaði niður til bæjarbúa, hunsi vilja bæjarbúa hvernig svosem viljinn hefur nú verið mældur í þessu máli, hrokafullur er hann líka svo nokkur atriði séu nefnd. Allt, eins og áður sagði, gamalkunnar klisjur sem kjörnir fulltrúar þekkja og verða að læra að þola.
Fullyrðingar forystunnar
Við þessu er fátt að gera því oft er því þannig farið að í ákafanum tapast hagsmunavörðum að horfa í eigin barm þegar þeir fella dóma um aðra. Hagsmunaverðir mega ekki vera móðgunargjarnir þó þeim sé bent á rangfærslur sem þeir setja fram.  Því skulu nú  í fyllstu einlægni dregin fram atriði í málflutningi fyrrgreindra hagsmunavarða um þetta tiltekna mál.
„Hvað segir þú? Viltu að bæjarsjóður greiði 200-300 milljónir til að lagfæra okkar eigið húsnæði eða borgi 2000-3000 milljónir til að byggja nýtt.“ Auðvitað sér hvert mannsbarn að þarna er verið að afvegaleiða umræðuna á mjög ámælisverðan hátt og/eða gefa í skyn að kjörnir fulltrúar séu reiðubúnir til þess að kasta milljörðum á glæ. Verði af nýju Ráðhúsi á það auðvitað að vera á einum stað og hýsa alla starfsmenn kaupstaðarins því tengdu. Ekki á mörgum stöðum.
„Við í miðbæjarsamtökunum sem heita einmitt Akratorg höfum oft velt fyrir okkur þeirri hugmynd og ekki fundið nein haldbær rök gegn því önnur en; Afþvíbara! Það hefur nefnilega ekki verið skoðað eða rætt fyrir alvöru hvort hugmyndin sé góð eða ómöguleg.“ Þarna er forystan vísvitandi að gera lítið úr vinnu undanfarinna bæjarstjórna og starfsmanna bæjarfélagsins. Vinnu sem forystan ætti að hafa fylgst með.
„Bæjaryfirvöld virðast ekki kæra sig um að ræða þetta mál og skoða fyrir alvöru heldur byggja nýtt stjórnsýsluhús við Mánabraut sem myndi líklega kosta 10 sinnum meira en það kostar að gera við og laga húsið við Akratorg.“ Enn einu sinni, í besta falli, afvegaleiðir forystan umræðuna. Forystan hefur átt formlegt samtal bæði við bæjarráð og skipulags- og umhverfisráð bæjarins. Þau eru heldur ekki fá óformlegu samtölin sem forystan hefur átt við kjörna fulltrúa. Ég veit því ekki til þess að forystunni hafi verið neitað um samtal frá stofnun samtakana. Þessi ummæli eru því í besta falli mjög kaldar kveðjur til bæjaryfirvalda.
„Við erum öll í sama liði“  Allir sjá að forysta sem ber sér á brjóst með þessum orðum er ekki að meta stöðuna rétt.
Dæmi um góða lausn
Í okkar ágæta bæjarfélagi höfum við ágæt dæmi um hvernig þolinmæði og vönduð vinnubrögð leiða til farsællrar lausnar. Ég vil af þessu tilefni nefna húsnæði fyrir eldri borgara á Akranesi. Þar var afar rík krafa hagsmunavarða á hendur bæjarfulltrúum um að félagsstarf eldri borgara ætti að koma fyrir í húsi sem hannað var sem vöruafgreiðsla. Þetta var þeirra hús. Bæjarfulltrúar vildu horfa til lengri tíma. Það mál kostaði svo sannarlega átök. Vöruafgreiðsluhúsið, sem var orðið barn síns tíma og að auki á „slæmum“ stað, var rifið. Upp reis sérhannað hús sem hýsir nú alla starfsemi eldri borgara. Eru allir sem ég hef heyrt í sammála um að þar hafi vel tekist til.
Nauðsyn hagsmunasamtaka
Hagsmunasamtök eru í eðli sínu nauðsynlegur og eðlilegur fylgifiskur hvers samfélags sem byggir á lýðræði. Þau halda oftast á lofti viðhorfum og skoðunum sem að öðrum kosti gætu hreinlega gleymst í dagsins önn. Það er hins vegar grundvallaratriði að forysta slíkra samtaka sýni þá víðsýni og skilning að í hverju samfélagi eru uppi margar skoðanir á hverju því verkefni sem við blasir hverju sinni. Í lýðræðissamfélögum er hin endanlega ákvörðun hins vegar alltaf í höndum kjörinna fulltrúa. Það er þeirra hlutverk og skylda að horfa alltaf til heildarhagsmuna bæjarfélagsins. Þeirri ákvörðun og ábyrgð verður ekki vísað annað.
&nbsp;
Einar Brandsson
Höfundur er íbúi og bæjarfulltrúi á Akranesi.
&nbsp;

Að móðga hagsmunaverði

Eitt aðaleinkenni þjóðkirkjunnar, kirkju þjóðarinnar er að hún hefur þá grunnskyldu að veita kirkjulega þjónustu um allt land. Henni ber að þjóna fólki í sveit og borg, í þorpum og bæjum, þeim sem búa afskekkt og þeim sem búa þétt. Þetta er ekki einfalt hlutverk því þegar upp er staðið er það fjárhagurinn sem stýrir því hversu breið og öflug sú þjónusta er. Sóknargjöldin sem ríkið innheimtir fyrir þjóðkirkjuna hafa verið skert af hálfu ríkisins frá því í hruninu og jafnvel eitthvað fyrr. Þetta hefur gert það að verkum að erfiðara er að halda úti þjónustu safnaða og halda við kirkjubyggingum sem margar hverjar eru menningarleg þjóðarverðmæti. Þá hefur vígð þjónusta verið skert þar sem kirkjan hefur þurft að fara í sparnaðaraðgerðir auk þess sem fólksflutningar hafa orðið á ákveðnum svæðum.
Staða safnaðanna í landinu er afar mismunandi og hinir vígðu þjónar, prestar og djáknar búa við ólíkar aðstæður mörgu leyti. Prestar sem þjóna á landsvæðum þar sem þarf að aka um fjallvegi til þess að annast guðsþjónustu, sálgæslu, safnaðarstarf eða kirkjulega athöfn búa við erfiðari aðstæður en prestar sem vart þurfa að fara úr húsi til þess að annast allt sitt starf. Á nokkrum stöðum eru vegalengdir slíkar innan prestakalls að ein skírn getur tekið allt að fjórar klukkustundir þegar akstur er tekinn með. Kirkja sem býður upp á þjónustu á svo ólíkum stöðum getur ekki boðið upp á samskonar þjónustu alls staðar en hún verður að huga að því að allir þjónar kirkjunnar búi við kjör sem gera það eftirsóknarvert að vilja starfa í Þjóðkirkjunni hvar sem er á landinu.
Vígð þjónusta á landsbyggðinni þarf að vera jafn aðlaðandi og samskonar þjónusta á höfuðborgarsvæðinu sem þýðir að kirkjan þarf að fara að huga að því að skoða kjaramál presta eftir því í hvaða landshlutum þeir þjóna. Á ákveðnum stöðum hefur þjónustuskerðingin orðið með þeim hætti að prestarnir eru sífellt að troða marvaðann eingöngu til þess að svara lágmarks kalli sóknarbarna. Þessir sömu prestar eiga erfitt með að taka fullt sumarleyfi, hvað þá samfellt. Við þurfum aðeins að líta til landanna í kringum okkur s.s. til Svíþjóðar eða Noregs til þess að skoða hvaða leiðir kirkjurnar þar hafa farið í þessum málum. Þar hefur verið komið til móts við vígða þjóna á afskekktari stöðum með ýmsum hætti s.s. með auknum leyfum og afleysingu. Þá verður kirkjan að endurskoða þjónustu sína reglulega um allt land til þess að koma til móts við þjónustuþörf og aðstæður síns starfsfólks. Þetta eru leiðir sem ég tel að við verðum að skoða alvarlega því ég vil leiða kirkju sem metur allt sitt starfsfólk að verðleikum og hlúir að því.
Þá þarf kirkjan að sækja það fast að ríkið skili sóknargjöldunum til safnaðanna og festa þau í sessi svo að við getum farið að þjóna Guði og fólki eins og við erum kölluð til á landinu öllu. Þá er hægt að fara fleiri leiðir til þess að hjálpa litlum sóknum sérstaklega og þar má m.a. nefna þann möguleika að skrá söfnuðinn á almannaheillaskrá og gefa þannig fólki kost á að styrkja kirkjuna sína og fá það að hluta til baka sem lækkun á skattstofni. Sjálfsagt er að skoða hvort fólk geti valið að skrá sig sérstaklega í allra minnstu sóknirnar og þannig látið sóknargjöldin sín renna þangað. Þá er ekki síður mikilvægt að reyna að fjölga meðlimum í Þjóðkirkjunni með sérstöku þjóðkirkjuátaki. Einn liður í því er að reyna að koma því í kring að skírnin verði sjálfkrafa skráning í Þjóðkirkjuna. Mikilvægast af öllu er þó að kirkjan haldi áfram að gera sig gildandi sem öflug fjöldahreyfing sem býr yfir ótrúlega miklum mannauði og hæfileikum, en á ekki síður erindi sem við hér inni vitum öll að skiptir öllu lífsins máli, það er fagnaðarerindið sjálft.
Kirkja í sókn tekur hlutverk sitt alvarlega; er fagleg í þjónustu sinni jafnt í söfnuðum sem og í sérþjónustu og hlúir vel að öllum sínum þjónum, starfsfólki og sóknarnefndarfólki. Kirkja í sókn er sýnileg því hún er stolt af erindi sínu, fagnaðarerindinu sjálfu. Þetta er sú kirkja sem ég mun veita forystu verði ég kjörin biskup Íslands.
&nbsp;
Guðrún Karls Helgudóttir

Þjónusta þjóðkirkju við landsbyggðina

Í íslensku samfélagi ríkir flókin lagskipting eins og í öðrum samfélögum. Að sumu leyti er hún dulin og torræð en að mörgu leyti er hún augljós þeim sem vilja sjá. Þannig eru t.d. fangelsi landsins nær eingöngu setin þeim sem lægst sitja í samfélagsstiganum og „Breiðuvíkurbörnin“ voru sótt í sömu þrep. Sumir leggja nokkuð á sig til að feta sig upp metorðastiga þá sem liggja um afkima þjóðfélagsins, aðrir láta sig þetta litlu varða og enn aðrir taka raunverulega ekki eftir þessu.
Að sumu leyti er okkar þjóðfélag þó einsleitt, talað mál hefur til dæmis lengi vel verið  nokkuð óháð þessari skiptingu í hólf en þó má greina, að minnsta kosti upp á síðkastið, nokkurn mun á orðfæri fólks eftir því hvar það er í „virðingarröðinni.“ Annars staðar, t.d. í Englandi, er þetta rótgróið. Valda- og virðingarkerfi íslensku þjóðarinnar er líka að sumu leyti ungt eins og sjálfstæði þjóðarinnar og því talsverðum breytingum háð í rás tímans. Trúlega er þetta hvergi skýrara en í efstu lögum virðingarstigans þar sem menn þurfa að kunna að umgangast sína líka, kóngaslekti í útlöndum þarf að sýna tilhlýðilega virðingu. Þekkt dæmi um klaufaskap Íslendinga meðan menn voru alvöru sveitamenn var við konungskomuna 1907 þegar Hannes Hafstein og Ragnheiður kona hans gengu eftir rauðum dregli en Friðrik og Louise gengu þeim við hlið utan dregils! Það er því ljóst að okkar æðstu embættismenn og höfðingjar þurfa að kunna sitt af hverju!
Biskup
Nú er valið í tvö embætti hinna efstu laga. Biskup og forseta. Eitt af því sem breyst hefur í tímans rás er einmitt þetta val, samfélagið breytist og tæknin breytist. Fólk er smátt og smátt að gerast afhuga hinum kreddufullu trúarbrögðum sem boða eilífa sælu í handan heimum en hafa lítið til málanna að leggja hérna megin annað en löngu úrelta heimsmynd, fædda frelsara og himnasmiði. Samt sem áður er meirihluti þjóðarinnar skráður í þjóðkirkjuna og trúfrelsisákvæði stjórnarskrárinnar þynnra en þunnildi í meðal þyrsklingi! Líklegasta skýringin er trúlega rótgróið valdakerfi kirkjunnar sem teygir anga sína um allt samfélagið með hefðir sem ná frá sólargangi til merkra tímamóta í þroska fólks, fæðingu, kynþroska, mökunar og dauða. Það er meira en að segja það að hrófla við slíku.
Forseti
Hitt er óneitanlega sérkennilegra að sjá hvernig hitt embættið, embætti þjóðhöfðingjans sem einn af fyrrverandi forsetum vildi meina að væri enn merkilegra en lýðum væri ljóst með því að benda á að í útlöndum héti þessi starfi „Head Of State,“ virðist hafa náð að verða eitt af því sem menn tengja við sjálfstæði þjóðarinnar. Að við getum ekki verið án forseta!
Samt er spurningin um hlutverk forsetans alltaf það sem mest ber á við forsetakjör &#8230;hvað á forsetinn að gera? Ef stjórnarskráin er lesin verður fljótlega ljóst að lýsing á þessu embætti er nær hin sama og lýsing á stöðu konungs var eftir að hann afsalaði sér einveldi um miða 19. öld. Hugmyndir manna um forsetann hafa enda oft tengst þeirri mynd sem menn hafa af þjóðhöfðingjum í útlöndum, oft kóngum og drottningum. Sem landsfeðrum og mæðrum sem koma þjóðum sínum til varnar á ögurstundu. Í fyrra stríði börðust Evrópskar þjóðir sem áttu sér kóngaslekti sem meira og minna var náskylt hvert öðru og hittist reglulega til að láta taka af sér myndir saman. Þjóðhöfðingjar hafa sjaldnast verið fyrir aðra en sjálfa sig og svo verður áfram.
Íslendingar eyða um 500 milljónum á ári í rekstur embættis forseta og kjör hans. Á tímum þegar vinnustöðum fatlaðra er lokað sökum dýrleika ættu menn að spyrja sig hvort þeir gætu ráðstafað þeim hálfa milljarði betur.
Finnbogi Rögnvaldsson

Fréttaveita Vesturlands

Hver er staðan í hálfleik?

Líf Lárusdóttir

Að vera Norðdælingur

Þórhildur Þorsteinsdóttir

Lán

Finnbogi Rögnvaldsson

Leyfið rödd minni að heyrast

Helga Þórisdóttir

Ólíðandi vinnubrögð meirihlutans í sveitarstjórn, framsóknarmanna í Borgarbyggð

Guðrún Sigurjónsdóttir

Takk fyrir okkur Akranes!

Halla Tómasdóttir

1500 fræ

Sigríður Hrund Pétursdóttir

Að móðga hagsmunaverði

Einar Brandsson

Þjónusta þjóðkirkju við landsbyggðina

Guðrún Karls Helgudóttir

Hin tignu embætti

Finnbogi Rögnvaldsson